نقش واسطه ای فاجعه آمیز کردن درد در رابطه بین شدت درد و ناتوانی جسمی در بیماران مبتلا به درد مزمن

مقدمه: تفاوت های چشم گیری در شدت ناتوانی جسمی بیماران دارای درد مزمن دیده می شود؛ سازۀ روان شناختی فاجعه آمیز کردن درد به عنوان تبیین کننده این تفاوت ها مطرح شده است. اما این موضوع تاکنون در بیماران ایرانی مبتلا به درد مزمن مورد بررسی قرار نگرفته است. از این رو پژوهش حاضر با هدف وارسی نقش واسطه ای فاجعه آمیز کردن درد بین شدت درد و ناتوانی در بیماران دارای درد مزمن، انجام شد. روش: مطالعه توصیفی- همبستگی حاضر بر روی 209 بیمار مبتلا به درد مزمن صورت گرفت. نمونه ها به روش نمونه گیری در دسترس از بین بیماران درد مزمنِ مراجعه کننده به تعدادی از درمانگاه های درد در شهر تهران انتخاب شدند و 3 پرسشنامه شدت درد (خرده مقیاس پرسشنامه چند وجهی درد)، ناتوانی جسمی و فاجعه آمیز کردن درد را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره از نوع سلسله مراتبی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در این پژوهش بین شدت درد، ناتوانی جسمی و فاجعه آمیز کردن درد رابطه مثبت و معناداری (0001/0>p) وجود داشت. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان داد که فاجعه آمیز کردن درد در رابطه بین شدت درد و ناتوانی جسمی نقش واسطه ای ایفا می کند ( 001/0≤ p، 38 /0 =β). نتیجه گیری: فاجعه آمیز کردن درد یکی از عوامل موثر بر میزان ناتوانی ادراک شده در بیماران مبتلا به درد مزمن است. لذا اگر در کنار برنامه درمانی این بیماران برای کاهش درد، از راهکارهای شناختی مربوط به کاهش افکار فاجعه آفرین نیز استفاده شود، می توان به کاهش شدت درد و ناتوانی جسمی این بیماران کمک کرد.